Ministerstwo, odpowiadając na pytania PAP dotyczące przesłanek zwolnienia z podatku od darowizn osób najbliższych tłumaczy, że celem wprowadzenia warunków określonych w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn było zapewnienie szczelności systemu podatkowego.
Według MF, brak właściwego udokumentowania otrzymania pieniędzy i źródła ich pochodzenia (zidentyfikowanego darczyńcy przekazującego środki pieniężne przekazem na rachunek lub przekazem pocztowym) może prowadzić do nadużyć i sytuacji, w których podatnicy pod pozorem fikcyjnych darowizn, mogą próbować zalegalizować dochody nieujawnione lub uniknąć przy tym także opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.
Jak dodano, konstruując zwolnienie podatkowe, o którym mowa we wspomnianym wcześniej art. 4a, ustawodawca z jednej strony dążył do wprowadzenia prorodzinnego rozwiązania podatkowego w zakresie podatku od spadków i darowizn. Z drugiej strony – wskazano – narzucił takie warunki korzystania z analizowanego zwolnienia, aby zapewnić bezpieczeństwo obrotu prawnego i systemu podatkowego, który służy państwu, a więc dobru wspólnemu wszystkich obywateli (art. 1 Konstytucji RP).
Ministerstwo zaznacza, że oba powyższe aspekty ratio legis art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn powinny być uwzględniane przez organy podatkowe przy dokonywaniu wykładni pkt 2 tego przepisu.
Odpowiedzi resortu finansów na pytania PAP mają związek z niedawna publikacją “Rzeczpospolitej”, która pisała, że darowizny w najbliższej rodzinie są zwolnione z podatku, ale urzędnicy chwytają się każdego pretekstu, by to zwolnienie zakwestionować. Podano m.in. przykład syna, który musi opodatkować pieniądze otrzymane od matki, bo nie poszły z konta na konto – zostały wypłacone z rachunku matki i wpłacone (po trzech minutach) na rachunek syna.
Tymczasem, jak wskazano, zdaniem sądów, ulga podatkowa jest realizacją konstytucyjnej zasady uwzględniania dobra rodziny. Nie można jej ograniczać bez istotnego powodu. Sposób udokumentowania darowizny ma służyć zapobieganiu fikcyjnym umowom sporządzanym wyłącznie dla zmniejszenia obciążeń podatkowych, a nie stworzyć barierę dla zwolnienia.