Powstanie spis uczestników Powstania Wielkopolskiego

Spis uczestników Powstania Wielkopolskiego na 100 rocznicę jego wybuchu to nowy projekt Wielkopolskiego Towarzystwa Genealogicznego Gniazdo. Aż trudno uwierzyć, ale do tej pory nie powstała żadna lista uczestników Powstania Wielkopolskiego, a przecież w większości wielkopolskich rodzin, gdzieś w ustnych przekazach wciąż przekazywane są wspomnienia, że dziadek albo pradziadek „walczyli w Powstaniu”, a prababcia to była sanitariuszką. Do tej pory trudno było zweryfikować takie rodzinne legendy. Na podobne trudności natykali się również historycy, dysponując co prawda wieloma publikacjami i opracowaniami, zwykle jednak pozbawionymi indeksów osobowych. Dotychczas w żadnej pojedynczej publikacji nie spisano wszystkich osób biorących udział w Powstaniu Wielkopolskim.

Naprzeciw takim właśnie potrzebom Wielkopolskie Towarzystwo Genealogiczne Gniazdo występuje z kolejną cenną inicjatywą. Właśnie powstaje Lista Uczestników Powstania Wielkopolskiego z okazji setnej Rocznicy jego wybuchu. Podobnie jak wiele wcześniejszych projektów WTG Gniezno – spis Uczestników Powstania zostanie umieszczony w Internecie i będzie ogólnodostępny. 

Lista nazwisk zostanie stworzona na podstawie dostępnych publikacji, opracowań oraz innych źródeł i będzie zawierać podstawowe dane o osobach biorących udział w Powstaniu. Każdy odwiedzający stronę dowie się, do jakich źródeł sięgnąć, by sprawdzić informacje o danym uczestniku wielkopolskiego zrywu. Osoby zajmujące się bezpośrednio projektem podkreślają, że spis ten będzie w pewien sposób unikalny – będzie zawierał nie tylko informacje o samych powstańcach, ale również o osobach, którzy choć niekoniecznie walczyli z bronią w ręku, to znacząco przyczynili się do zwycięstwa powstania. Znajdzie się tu miejsce dla bohaterskich lekarzy, sanitariuszy, kucharek, wspierających działaczy, księży, osób zajmujących się aprowizacją, wspomagających Powstanie finansowo i w inny sposób. Każdy, kto zajrzy na stronę projektu będzie mógł skorzystać z wyszukiwarki uczestników według nazwisk.

Wstępnie zakłada się, że na liście może znaleźć się nawet ponad 80 tysięcy nazwisk! Do jego opracowania posłuży około tysiąca różnego rodzaju źródeł! Przy realizacji projektu WTG Gniazdo zamierza posłużyć się różnorodnymi materiałami źródłowymi, w tym dokumentami archiwalnymi, znajdującymi się w archiwach państwowych, kościelnych i muzeach, wydanymi publikacjami i opracowaniami, istniejącymi w Internecie opracowaniami i dokumentami, udokumentowanymi źródłami prywatnymi a także spisami z tablic pamiątkowych, nagrobków i istniejących pomników. Realizacją projektu zajmą się członkowie i sympatycy WTG – Gniazdo na zasadzie wolontariatu. 

A co nie mniej ważne – w przyszłości lista ta będzie mogła zostać rozszerzona, gdyż projekt będzie zapewniał możliwość uzupełniania danych wpisanych osób a także dopisywania nieuwzględnionych nazwisk w oparciu o dokumenty potwierdzające uczestnictwo w Powstaniu. W uaktualnianiu dalszych danych pomogą administratorzy z ramienia WTG Gniazdo, które bierze też na siebie, w ramach swojej misji statutowej, dbanie o utrzymanie i aktualizację serwisu w kolejnych latach.

Chociaż projekt nie przewiduje umieszczania pełnych biogramów uczestników Powstania, a dane będą ograniczone do podstawowych dostępnych informacji o danej osobie (imię i nazwisko, data i miejsce urodzenia, imiona rodziców, data zgonu i miejsce pochówku, oddział i stopień lub status społeczny) to wskazanie źródeł, w której będzie można poszukać dalszych informacji, z pewnością będzie dużym wsparciem dla badaczy Powstania Wielkopolskiego, opracowujących biogramy, dziennikarzy i innych osób zainteresowanych tą tematyką. Ponadto inicjatorzy projektu zakładają, że w powstały serwis internetowy będzie można powiązać z innymi, już funkcjonującymi projektami i opracowaniami (w postaci np. linków do biogramów w innym projekcie WTG – Liście Odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym). 

Projekt będzie realizowany od marca 2017 – do lutego 2019. Uroczyste uruchomienie projektu nastąpi 16 lutego 2019 w setną rocznice zawarcia rozejmu w Trewirze kończącego etap Powstania Wielkopolskiego

Konsultacja historyczna i wojskowa: prof. Janusz Karwat – Instytut Kultury Europejskiej, dr Łukasz Jastrząb – Biblioteka Kórnicka, Tadeusz Jeziorowski – b. Dyrektor Wielkopolskiego Muzeum Wojskowego. Przy realizacji Projektu zapewniły swoje wsparcie Archiwa Archidiecezjalne w Poznaniu, Gnieźnie i Zielonej Górze, Archiwum Prezydenta RP Warszawa i Wielkopolskie Muzeum Niepodległości. Partnerami projektu są Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe oraz Archiwum Państwowe w Poznaniu


Jak można wesprzeć projekt?

Poprzez osobisty udział w projekcie na zasadzie wolontariatu. Wolontariusze (głównie członkowie i sympatycy WTG Gniazdo) będą zbierali materiały źródłowe poprzez kwerendy publikacji książkowych, w archiwach, w muzeach i izbach pamięci, na cmentarzach, w Internecie. Zebrany materiał będzie trzeba skatalogować i opisać źródła pochodzenia, zindeksować oraz zweryfikować. 

Poprzez wpłatę 1% podatku dochodowego KRS 0000309548 dla Wielkopolskiego Towarzystwa Genealogicznego “Gniazdo” W tym celu wystarczy w zeznaniu podatkowym wpisać numer KRS 0000309548 w polu dotyczącym przekazania “1% podatku należnego na rzecz organizacji pożytku publicznego (OPP)”.