Czym się różni nadczynność od niedoczynności tarczycy

Rola tarczycy

Tarczyca jest gruczołem produkującym 3 hormony:

tyroksynę (T4),
trójjodotyroninę (T3),
kalcytoninę.

Ta ostatnia pełni rolę marginalną, ale dwa pierwsze mają ogromny wpływ na przemianę materii, przebiegającą w komórkach oraz uczestniczą w wytwarzaniu ciepła.

Tarczyca powiązana jest z przysadką mózgową, która wytwarza hormon TSH stymulujący tarczycę do produkcji T3, T4 i kalcytoniny. Potrzebuje ona jeszcze jednego czynnika, a mianowicie jodu dostarczanego w pożywieniu. Brak lub niedobór TSH lub jodu powodują nieprawidłowości w funkcjonowaniu tarczycy.

Nadczynność tarczycy

Dotyka 1 do 2% dorosłych Polaków, znacznie częściej kobiety niż mężczyzn. Nadczynność tarczycy rozwija się między 20 a 40 rokiem życia.

Najczęstsze przyczyny nadczynności tarczycy to:

choroba autoimmunologiczna Gravesa i Basedowa,
guzki tarczycy (czynne wole),
ostre i przewlekłe zapalenia wirusowe.

Nadczynność tarczycy objawia się stałym uczuciem gorąca, nadmierną potliwością nie mającymi żadnego związku z warunkami zewnętrznymi. Osoby z nadczynnością łatwo ulegają zmianie nastrojów, są rozdrażnione i nerwowe. Typowym objawem jest kołatanie serca, przyśpieszenie rytmu serca. Mimo zwiększonego apetytu chory chudnie, często pojawiają się biegunki bez żadnego powodu. W nadczynności o podłożu autoimmunologicznym może pojawić się wytrzeszcz oczu, podwójne widzenie, opuchnięcie twarzy i szyi.

Nadczynność tarczycy rozpoznawana jest na podstawie badań laboratoryjnych (TSH obniżone, T3,T4 podwyższone), USG tarczycy, biopsji cienkoigłowej lub scyntygrafii. Badania te pozwalają dokładną diagnozę i ustalenie toku leczenia. Leczeniem nadczynności tarczycy zajmuje się endokrynolog i on decyduje czy będzie to leczenie farmakologiczne, izotopowe czy chirurgiczne.

Niedoczynność tarczycy

O ile nadczynność tarczycy nie występuje u dzieci, o tyle niedoczynność może mieć charakter wrodzony lub nabyty. Najczęstszą przyczyną niedoczynności tarczycy jest autoimmunologiczna choroba Hashimoto, która polega na niszczeniu komórek wytwarzających tyroksynę. Do innych przyczyn można zaliczyć:

stany zapalne tarczycy,
leczenie izotopowe nadczynności,
niedobór jodu w środowisku,
wycięcie tarczycy,
naświetlania w chorobach nowotworowych,
niektóre leki,
niewystarczająca ilość TSH produkowana przez przysadkę mózgową (niedoczynność wtórna).

Objawy niedoczynności spowodowane są zmniejszonym metabolizmem zachodzącym w komórkach. Początkowo mogą być bardzo słabe i niezauważalne, z czasem jednak ulegają nasileniu. Najbardziej charakterystyczne to zwiększenie wagi ciała (bez przyczyny), osłabienie, uczucie zmęczenia, nietolerancja wysiłku. Często pojawiają się problemy ze skórą i włosami. Osoby z niedoczynnością tarczycy skarżą się na pogorszenie pamięci, gorszą koncentrację i stany depresyjne.

Leczenie niedoczynności tarczycy polega na uzupełnieniu T3 i T4 w dawkach dopasowanych indywidualnie.

Więcej informacji na stronie leczymytarczyce.pl

//