Znaki i ślady. Współczesna sztuka aborygeńska w Centrum Kultury Zamek

Tradycyjnie sztuka aborygeńska była przede wszystkim sztuką użytkową – zdobienie przedmiotów, ścian było jedynie upiększaniem codziennego życia i sposobem na przekazywanie tradycji. Jednak ciekawa forma, nietypowa technika (malunek punktami), przesłanie mówiące, że można żyć w zgodzie i harmonii ze światem, spokój, a jednocześnie żywość sztuki aborygeńskiej sprawiło, że znalazła ona uznanie, a później i miejsce w muzeach i galeriach na całym świecie.

Celem poznańskiej wystawy jest przybliżenie współczesnej sztuki aborygeńskiej, silnie zakorzenionej w kulturze i jej wyobrażeniach o świecie. Wystawę będzie można zobaczyć od 10 czerwca do 16 sierpnia, godz. 12.00-20.00 w Centrum Kultury Zamek, podczas której zaprezentowanych zostanie dziewiętnastu artystów wywodzących się ze szczepów z terenów Australii Centralnej. 9 czerwca o godz. 19:00 odbędzie się wernisaż, a 10 czerwca o godz. 18:00 jedyna i niepowtarzalna okazja do zobaczenia wystawy razem z Davidem Smithem, właścicielem kolekcji.
– To coś niezwykłego, jak często mamy do czynienia ze sztuką z tak odległego kontynentu, ze współczesną sztuką aborygeńską. Nie pamiętam takiej wystawy w Polsce, a to malarstwo być może znamy z jakiś książek czy filmów – mówi Anna Hryniewiecka, dyrektor Centrum Kultury Zamek. – Dla nas to jest ważne przedsięwzięcie, dlatego że doskonale wpisuje się w sposób myślenia, w jaki staramy się realizować nasze działania programowe.

Wśród prac prezentowanych pierwszy raz w Polsce, znajdą się płótna twórców takich jak: Emily Kame Kngwarreye, Johnny Warangkula Tjupurrula, Clifford Possum Tjapaltjarri, Turkey Tolson Tjupurrula, Don Ellis Tjapanangka.

Emily Kame Kngwarreye była jedną ze słynniejszych australijskich artystek, a jej płótna wyróżniały się tym, że na prawie każdym z nich można było odnaleźć yam – to roślina, której wyjątkowość objawiała się w szczególnie trudnych dla ludności monentach. Jednocześnie artystka czuła sentyment związany z motywem powielanym na jej pracach. Mianowicie drugie imię „Kame” w istocie oznacza żółtego kwiata, który wyrastał wraz z yam. Innym ze znanych artystów był Johnny Warangkula Tjupurrula, a głównym zagadnieniem poruszanym w jego pracach była pojawiająca się w snach woda, ogień a także, znany w twórczości Emily Kame Kngwarreye, yam.

Malarstwo aborygeńskie przepełnione jest abstrakcyjnym z naszej perspektywy formami, które w rzeczywistości mają wymiar głęboko symboliczny. Technika malowania kropkami – w całości obrazu lub jedynie jego częściach – pochodzi od malunków naściennych, malowania ciała i mozaik tworzonych przez aborygenów na ziemi lub piasku. Dzięki wykorzystaniu tej techniki powstają obrazy prawdziwie trójwymiarowe, dynamiczne, a z wysoka, świat wydaje się złożony z samych drobnych punktów, które różnią się jedynie kolorem i nasyceniem.

Zrozumienie artystów, którzy posiadają zupełnie inną perspektywę na świat jest kluczem do zrozumienia tak wyjątkowych obrazów. Aby umożliwić jak najpełniejszy odbiór wystawy w ramach ekspozycji odbędą się wykłady oraz oprowadzania kuratorskie.
– Staraliśmy się tak obudować to wydarzenie dodatkowymi działaniami programowymi, żeby kontakt z tymi pracami nie kończył się na obejrzeniu wystawy tylko, żebyśmy mieli szansę wejścia w szerszy kontekst i dowiedzenia się czegoś więcej o tym fenomenie jakim jest współczesna sztuka aborygeńska – wyjaśnia Anna Hryniewiecka.

Wśród wydarzeń towarzyszących warto wspomnieć o koncercie jednego z najsłynniejszych aborygeńskich artystów-wokalistów, Franka Yamma, która pochodzi ze szczepu Pitjantjatjara z rejonu pustyni centralnej. Yamma komponuje, pisze teksty, gra na gitarze i śpiewa w języku swego ludu i po angielsku. Koncert odbędzie się 30 czerwca o godz. 20.00 w Centrum Kultury Zamek.

Pomyślano także o najmłodszych gościach, dla których przygotowano oprowadzenie kuratorskie po wystawie „Znaki i ślady. Współczesna sztuka aborygeńska” 29 lipca i 5 sierpnia o godz. 13.00. Ponadto najmłodsi mogą wziąć udział w warsztatach, na których m.in. poznają tajniki wytwarzania farb naturalnych oraz techniki malarskie stosowane przez Aborygenów. Ponadto Karawana Opowieści zabierze małych odkrywców w podróż po świecie niezwykłych historii Aborygenów.

Od 20 do 27 lipca Centrum Kultury Zamek zaprasza natomiast na aborygeński tydzień filmowy.

Wydarzenia towarzyszące wystawie:

OPROWADZANIA KURATORSKIE PO WYSTAWIE
10.06. godz. 18.00 Sala Wystaw, wstęp wolny
oprowadza David Smith, właściciel kolekcji
16.06. godz. 18.00, 21.06. godz. 13.15 Sala Wystaw, wstęp wolny
oprowadza Karolina Leśnik, Artykwariat

AB ORIGINE, CZYLI OD POCZĄTKU
23.06., 7, 14 i 28.07. godz. 17.30
Sala Wystaw, wstęp wolny
Prowadzenie: Julia Siwicka.

KONCERT FRANKA YAMMY
30.06. godz. 20.00 Sala Wielka, wstęp wolny

ŚLADY – ZNAKI. ABORYGEŃSKI PRZEPIS NA SZTUKĘ
1, 8 i 15.07. godz.11.00
zbiórka – Sala Wystaw, dzieci do 12 roku życia z opiekunem.
bilety: liczba miejsc ograniczona, darmowe wejściówki do odbioru w punkcie informacyjnym
Prowadzenie: Martyna Rzepecka

POZNAŃSKI KLUB PODRÓŻNIKA
9 i 23.07, 13 i 27.08. godz. 18.30 Hol Balkonowy, wstęp wolny

KARAWANA OPOWIEŚCI
14, 21 i 28.07, 11.08. godz. 14.45
zbiórka: Sala Wystaw, wstęp wolny

O PODRÓŻACH
16 i 30.07, 20.08. godz. 18.30
Hol Balkonowy, wstęp wolny

ANIMACJA POKLATKOWA
21-23.07. (10-15 lat), 4-6.08. (15-18 lat) godz. 15.00
zbiórka: Sala Wystaw; bilety: 3-dniowy kurs – 60 zł (liczba miejsc ograniczona)
Prowadzenie: Dorota Gosieniecka, Andrzej Gosieniecki.

ANTYPODY, CZYLI CO JEST Z DRUGIEJ STRONY GLOBUSA
29.07. godz. 13 i 5.08. godz. 13.00 Sala Wystaw, wstęp wolny

ABORYGEŃSKI TYDZIEŃ FILMOWY/AUSTRALIAN FILM WEEK
20-27.07.2015
Nowe Kino Pałacowe/New Pałacowe Cinema
20.07. godz. 18.00
MINNIE LOVES JUNIOR, reż. Andy Mullins, Matt Mullins, 2010, 13min
MR PATTERNS, reż. Catriona McKenzie, 55min
21.07. godz. 18.00
TWO THIRDS SKY – ARTISTS IN DESERT COUNTRY, reż. Sean O`Brien, 2002, 52min
WADU MATYIDI, reż. Luke Jurevicius, Arthur Moody , 2010, 9min
22.07. godz. 18.00
CAPTAIN OF THE TEAM, reż. Kris Kerehona, 2010, 6min
MABO, reż. Rachel Perkins , 2012, 57’
23.07. godz. 19.30
WHO PAINTIN` DIS WANDJINA?, reż. Taryne Laffar , 2007, 8min
BUCKSKIN, reż. Dylan McDonald, 2013, 57min
24.07. godz. 18.00
MIMI, reż. Warwick Thornton,2002, 14min
INDIGENOUS GOVERNANCE AWARDS 2014, prod. Oliver West, 40min
25.07. godz. 18.00
NAMATJIRA THE PAINTER, reż. Lee Robinson, 1974, 20min
DREAMINGS – THE ART OF ABORIGINAL AUSTRALIA, reż. Michael Riley, 1988, 30min
26.07. godz. 18.00
DANCING WITH THE PRIME MINISTER , reż. Lara Cole, 2010, 26min
THE APOLOGY TO THE STOLEN GENERATIONS , prod. Ben Gregg and Sarah Spillane, 2008, 30min
27.07. godz. 18.00
TALES FROM THE DALY RIVER, reż. Steven McGregor, 2010, 20min
LURUJARRI DREAMING, reż. Bernadette Trench-Thiedeman, 2013, 28min