Jego pałac stał tam, gdzie dziś stoi Reichstag. Atanazy Raczyński urodził się 230 lat temu

230 lat temu, 2 maja 1788 roku, w Poznaniu urodził się Atanazy Raczyński, polski hrabia herbu Nałęcz. Jego malarskie zbiory stanowią obecnie trzon kolekcji Muzeum Narodowego w Poznaniu. Co ciekawe, w miejscu jego pałacu w Berlinie, stoi dziś gmach niemieckiego parlamentu.

Atanazy Raczyński studiował w Berlinie i Frankfurcie. Był żołnierzem armii napoleońskiej i Księstwa Warszawskiego.

Jego bliskie związki z dworem Hohenzollernów w Berlinie, a także wieloletnie związanie z funkcją ambasadora pruskiego w Lizobnie i Mardycie oraz bycie dziedzicznym członkiem pruskiej Izby Panów spowodowały wzrastającą niechęć ze strony starszego brata, Edwarda, który był nastawiony bardzo patriotycznie.

Największym zainteresowaniem Atanazego było malarstwo. Jako kolekcjoner i koneser malarstwa zachodnioeuropejskiego, w 1853 roku otworzył galerię, w której znalazły się przede wszystkim dzieła sztuki hiszpańskiej.

Chciał umieścić swoją kolekcję w specjalnym skrzydle gmachu Biblioteki Raczyńskich, jednak z uwagi na konflikt z bratem, porzucił te plany. Obecnie, jego zbiory stanowią trzon kolekcji malarstwa Muzeum Narodowego w Poznaniu.

Niewieu zdaje sobie sprawę z tego, że pierwsza berlińska galeria Atanazego Raczyńskiego mieściła się w jego domu przy głównym bulwarze na ul. Unter den Linden 21, który kupił w 1834 roku. Friedrich Wilhelm IV, który bardzo cenił sobie zarówno samego Raczyńskiego jak i jego kolekcje, podarował mu teren na dawnym placu ćwiczebnym, przy Bramie Brandenburskiej. Warunkiem było udostępnienie kolekcji dla wszystkich.

W latach 1842-1844 wybudowano tam Pałac Raczyńskich.

Jego lokalizacja okazała się później kłopotliwa. Podczas szukania odpowiedniego miejsca na siedzibę parlamentu, komisja uznała, że budynek powinien stanąć tam, gdzie… Pałac Raczyńskich. Wówczas, uznano, że Wilhelm I poprze wniosek o wywłaszczenie Raczyńskiego i przejęcie terenu.

Po rozpisaniu konkursu i wyborze projektu napotkano jednak na problem – Atanazy Raczyński nie chciał zrezygnować ze swojej posiadłości, a cesarz, choć zgadzał się, że lokalizacja byłaby odpowiednia, nie chciał zgodzić się na wywłaszczenie.

Dopiero po śmierci Atanazego i bardzo długich negocjacjach, jego syn, Karol Edward, zgodził się sprzedać państwu niemieckiemu teren w zamian za bardzo wysokie odszkodowanie. Dzięki temu, można było wznieść tam budynek, który obecnie, po renowacjach i odbudowie, stanowi siedzibę Bundestagu.

Atanazy Raczyński zmarł 21 sierpnia 1874 roku w Berlinie.