Pierwsze wzmianki o śmigusie-dyngusie w Polsce z… diecezji poznańskiej

Lany Poniedziałek, zwany także Śmiguse-Dyngusem obecnie kojarzy się przede wszystkim z polewaniem wodą, głównie młodych dziewcząt. Tradycyjnie jednak Słowianie czcili radość z odejścia zimy i przebudzenia wiosny.

Pierwsze wzmianki o zwyczajach śmigusa-dyngusa w Polsce pojawiły się w XV wieku, w ustawach synodu diecezji poznańskiej z 1420 roku. Przestrzegano wówczas przed praktykami, które miały grzeszny podtekst. “Ciągnięcie do wody” określane było jako “swawole, które nie odbywają się bez grzechu śmiertelnego i obrazy imienia Boskiego”, dlatego zdecydowanie zabraniano takich praktyk w drugie i trzecie święto wilkanocne.

Według wierzeń i tradycji, oblewanie wodą sprzyjać miało płodności, dlatego polewane były przede wszystkim panny na wydaniu. Zwyczaj szczególnie mocno świętowany był na wsiach. Do dziś, w wielu regionach Polski, w tym także w Wielkopolsce, młodzi mężczyźni przebierają się goniąc młode dziewczęta z wiadrami wody. Polanie wodą ma także być być symbolem oczyszczenia z chorób.

Choć zwyczaj ma korzenie mocno pogańskie, przez lata nabrał także symboliki chrześcijańskiej. Wiązany jest z oczyszczającą symboliką wody i chrztem.

Dodatkowo, w wielu regionach nadal praktykowane jest także symboliczne bicie witkami wierzby lub palemkami.