Jak Poznań walczy ze smogiem?

W ramach walki z niską emisją zanieczyszczeń powietrza miasto, na działania edukacyjne i promocyjne, wydało w 2016 roku 160 tysięcy zł. Obejmowały one m.in. emisje spotów poruszających problem jakości powietrza – kilkaset emisji zarówno w radiu, jak i telewizji – czy dostarczanie mieszkańcom broszur informujących o szkodliwości niskiej emisji i zachęcających do powstrzymania się od spalania paliw stałych wtedy, gdy to możliwe.

– Działania promocyjne i edukacyjne są bardzo ważne, bo to od mieszkańców w największym stopniu zależy to, jakim powietrzem oddychają – mówi Maria Niezborała z Wydziału Ochrony Środowiska Urzędu Miasta Poznania. –  Jednym z ostatnich działań, jakie podjęliśmy, jest uruchomienie usługi internetowej “Atmosfera dla Poznania” pozwalającej na bieżąco śledzić poziom zanieczyszczeń powietrza w Poznaniu.

Dzięki usłudze dostępnej na stronie www.poznan.pl/srodowisko/atmosfera możemy zapoznać się z dobową prognozą zanieczyszczeń, a także z rzeczywistym stanem powietrza w Poznaniu. Znajdziemy tam też podstawowe dane meteorologiczne oraz prognozę rozkładu zanieczyszczeń, w tym pyłów znad Sahary, dla całej Europy. “Atmosfera dla Poznania” zawiera też informacje nt. szkodliwości odnotowanych poziomów zanieczyszczeń dla zdrowia.

– “Ekoprognoza” jest po to, żebyśmy wiedzieli więcej i powstrzymywali złe nawyki – podkreśla Leszek Kurek, dyr. Wydziału Ochrony Środowiska Urzędu Miasta Poznania. – Chodzi m.in. o palenie w piecach. Spalanie paliwa stałego, w tym substancji niedozwolonych, takich jak śmieci czy odpady drewniane, ma bardzo niekorzystny wpływ na jakość powietrza – dodaje.

By ograniczyć ilość gospodarstw domowych ogrzewanych piecami lub kotłami na węgiel, miasto – już trzeci rok z rzędu – realizowało będzie program Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej – KAWKA. Przewiduje on wsparcie finansowe dla osób fizycznych, prawnych, wspólnot mieszkaniowych czy przedsiębiorców, którzy zdecydują się na likwidację pieców opalanych węglem oraz zastąpienie ich ciepłem systemowym, gazem lub energią elektryczną.

– W latach 2015 i 2016, z dotacji w ramach programu KAWKA skorzystało 157 wnioskodawców, modernizując 312 mieszkań w Poznaniu. Dzięki temu udało się wyeliminować 478 pieców lub kotłów opalanych paliwem stałym – mówi Maria Niezborała. – W efekcie w Poznaniu zmniejszono w skali każdego roku emisję zanieczyszczeń do powietrza o prawie 10 ton pyłów PM10 i 6 kg B (α)P.

W 2017 r. na realizację programu KAWKA przeznaczona zostanie kwota ok. 2 mln zł. W działaniach służących poprawie jakości powietrza w Poznaniu wspiera miasto także straż miejska. Kontrole domowych palenisk, w tym przede wszystkim legalności używanego opału, systematycznie prowadzą funkcjonariusze Eko Patrolu.

– W 2016 roku przeprowadziliśmy blisko 1000 takich kontroli. Nieprawidłowości ujawniane są w co trzecim budynku, “sypią” się mandaty – mówi Przemysław Piwecki, rzecznik prasowy Straży Miejskiej Miasta Poznania. – Z roku na rok rośnie świadomość społeczna mieszkańców i presja na osoby, które zanieczyszczają powietrze poprzez spalanie odpadów, takich jak tworzywa sztuczne czy guma. Gdy otrzymujemy od mieszkańców informację o takiej sytuacji, nasza reakcja jest natychmiastowa.

Za spalanie zabronionych odpadów strażnik może ukarać mandatem do 500 zł. Niepoddanie się kontroli jest w myśl ustawy przestępstwem i takie sprawy kierowane są do prokuratury. 

Problem z wysokim stężeniem zanieczyszczeń w powietrzu ma obecnie wiele polskich miast. Najgorsza sytuacja jest w miastach na południu Polski, m.in. w Krakowie, a także w Warszawie. W Poznaniu norma roczna nie jest przekroczona. Jest natomiast problem zbyt dużej liczby dni z przekroczoną normą średniej 24-godzinnej. Poziom dopuszczalny dla 24h to 50 mikrogramów na metr sześcienny. Norma UE pozwala na 35 przekroczeń w ciągu roku. W 2015 roku takich dni było w Poznaniu 55.