Kim byli nasi praprzodkowie? Spotkasz ich w rezerwacie na Ostrowie Tumskim

– Pokazujemy pierwszych chrześcijan, którzy pojawili się na naszych ziemiach, również w naszym mieście – tak o wystawie „Pokolenie 966 – świt wielkich przemian” mówi kierownik rezerwatu, Agnieszka Stempin. – Chcemy pokazać, że gród poznański był nie tylko wielkim kompleksem osadniczym, ale też rozległą nekropolią, która znajdowała się tuż obok, na pobliskiej Środce.

Badania archeologiczne na terenie Ostrowa Tumskiego prowadzone są od blisko stu lat i jak zauważa Agnieszka Stempin, pozwoliły na odzyskanie pamięci o wielkości i znaczeniu grodu poznańskiego. To właśnie tu ponad 1000 lat temu dokonała się jedna z najważniejszych przemian w historii polskiej państwowości: przyjęcie przez naszych praprzodków chrześcijaństwa.

Badania wczesnośredniowiecznej nekropolii z jednej strony dają nam dziś wiedzę o tym, jak chowani byli pierwsi chrześcijanie, z drugiej zaś tworzą obraz czasów, w których nowa religia wkraczała na ziemie polskie.

Kim byli nasi praprzodkowie i czego możemy się o nich dowiedzieć na podstawie wykopalisk?

– Chrześcijaństwo wkraczało tu w czasach, gdy żyły tu konkretne populacje, konkretni ludzie, którzy musieli się z tym zmierzyć – opowiada Agnieszka Stempin. – Archeologia pokazuje przede wszystkim ten etap zmiany. Wiemy, że to jeden z pierwszych cmentarzysk chrześcijańskich, ponieważ wcześniej, w okresie pogańskim, rytuał pogrzebowy polegał na paleniu zwłok. W związku z tym jeśli widzimy, że jest to tak wczesne cmentarzysko szkieletowe, wiemy, że jest już obrządek chrześcijański.

– Widzimy przedmioty, które towarzyszą tym ludziom, dzięki czemu wiemy, kim ci ludzie tak naprawdę byli – kontynuuje Agnieszka Stempin. – Jest wśród nich np. grób młodej kobiety, która zmarła w wieku 25 lat. W naszym gronie nazywamy ją „Księżniczką”, bo z całą pewnością była to jakaś wyjątkowa postać tego czasu. Została wyposażona w przepiękne ozdoby, takie, które nie są spotykane na naszych ziemiach. Ma na sobie kabłączki skroniowe, czyli ozdobę głowy, wyglądającą troszeczkę jak nasze dzisiejsze kolczyki. Są one ozdobione przedstawieniami chrześcijańskimi, ale takimi, które nie są takie naturalne i oczywiste. Są na nich wyobrażenia baranka i koguta, bardzo głęboko zakorzenione w symbolice chrześcijańskiej. Co ciekawe, ta młoda kobieta ma ze sobą widelec. Jest dla nas niespodzianka, bo jeszcze w XIII w. nikt w zasadzie widelców nie używał. Widelec kojarzony był z widłami i uważany za narzędzie Szatana, w związku z czym Kościół postrzegał go raczej negatywnie.

Wystawa „Pokolenie 966 – świt wielkich przemian” to przede wszystkim widowisko o charakterze multimedialnym. Z uwagi na szacunek do naszych przodków nie obejmuje ekspozycji szkieletów, obejmuje za to uzyskane za pomocą nowych technologii rekonstrukcje ich postaci. I to jakie – wyświetlone za pomocą tzw. mappingu, idealnie wkomponowanego w ekspozycję średniowiecznego wału. Nowoczesne metody antropologiczne pozwalają ponadto na poznanie twarzy naszych przodków, a nawet zdobycie informacji odnośnie ich posiłków i chorób na jakie zapadali.

W imieniu Rezerwatu Archeologicznego „Genius Loci” serdecznie zapraszamy i polecamy tę frapującą, niezwykłą wystawę. Wystawa otwarta jest od piątku. Rezerwat mieści się na Ostrowie Tumskim przy ul. Ks. Posadzego 3. Więcej informacji na: www.muzarp.poznan.pl/rezerwat