Święto filmu animowanego w Poznaniu, czyli festiwal Animator 2015

Wiele osób myśli, że animacja to tylko bajki dla dzieci. Nic bardziej mylnego! Znakomitym dowodem tego jest Międzynarodowy Festiwal Filmów Animowanych Animator – wydarzenie skoncentrowane na ambitnym i poszukującym swojego wyrazu artystycznego kinie animowanym. Przed nami 8. edycja tego najważniejszego festiwalu animacji w Polsce.

W ciągu siedmiu festiwalowych dni publiczność będzie miała okazję uczestniczyć w kilkudziesięciu wydarzeniach, prezentujących kilkaset produkcji z całego świata. Znajdziemy wśród nich zarówno filmy awangardowe, jak i mainstreamowe, zrealizowane we wszystkich technikach animacji. Na kilka dni Poznań stanie się światową stolicą animacji, w której gościć będą najwięksi twórcy tego finezyjnego i różnorodnego obszaru sztuki.
– Nasz festiwal stara się wystawiać ofertę dla różnych grup widzów, z jednej strony oczywiście promujemy ambitne trudniejsze filmy dla bardziej wymagającego widza i filmy eksperymentalne, a z drugiej strony otwieramy się też na szerokiego widza – mówi Marcin Giżycki, dyrektor artystyczny  Międzynarodowego Festiwalu Filmów Animowanych Animator.

Festiwal to jednak nie tylko retrospektywy uznanych mistrzów i mistrzyń animacji, pokazy filmowe z muzyką na żywo, warsztaty i wykłady, ale przede wszystkim Międzynarodowy Konkurs Filmów Animowanych, czyli przegląd aktualnych trendów w animacji i najnowszych produkcji ze świata. W konkursie o nagrodę Złotego Pegaza będzie walczyć 50 filmów z kilkudziesięciu krajów świata. O tym, który z nich wyjedzie z Poznania z nagrodą zdecyduje jury w składzie: Marek Wilczyński, Giannalberto Bendazzi i Katarina Minichova (filmy krótkometrażowe) oraz Tadeusz Sobolewski, Kathy Rose i David Dinnell (filmy pełnometrażowe).

W tym roku festiwal odbędzie się w dniach 10-16 lipca, ale już od 7 lipca widzowie będą mieli szansę obejrzeć filmy, które nie przeszły selekcji konkursowej i wybrać jeden z nich, który z „dziką kartą” stanie do filmowej rywalizacji o Złotego Pegaza.

Tegoroczny festiwal w dużej mierze poświęcony będzie animacji niemieckiej, a w szczególności filmowi absolutnemu – eksperymentalnemu kierunkowi niemieckiego kina awangardowego z okresu ekspresjonizmu. Dzięki współpracy z Goethe Institut obejrzymy m.in. rekonstrukcję pierwszego pokazu „filmów absolutnych”, zorganizowanego przez Novembergruppe w UFA-Theatre w Berlinie w 1925 roku, w programie którego znalazły się filmy pionierów filmu abstrakcyjnego: Waltera Ruttmanna, Vikinga Eggelinga, Hansa Richtera oraz gościnnie, francuskich twórców awangardowych: René Claira i Fernanda Légera. Uzupełnieniem pokazu będzie drugi zestaw filmów, zwanych „strukturami muzycznymi”, czyli współczesne obrazy, nawiązujące do idei „filmu absolutnego”, który z założenia łączył rytm kadrów z ich plastyką, opartą zarówno na abstrakcji jak i malarstwie przedstawiającym.

W tym roku przypada również 60. rocznica założenia niemieckiej, państwowej wytwórni DEFA, która wyprodukowała ponad 1500 filmów animowanych. Enerdowskie filmy animowane, produkowane w DEFA, cieszyły się popularnością również poza granicami NRD i na festiwalu obejrzymy wybrane, krótkometrażowe filmy, zrealizowane w tej wytwórni.

Znaczącą reprezentację na festiwalu będzie miała również amerykańska animacja. Obejrzymy m.in. surrealistyczne filmy Suzan Pitt – amerykańskiej animatorki i malarki, której prace znajdują się w stałych kolekcjach m.in. Walker Art Center, Filmmuseum w Amsterdamie i The Museum of Modern Art (MoMA). Stworzony przez Pitt film „Szparag”, który zostanie pokazany na pokazie poświęconym jej twórczości, zdobył pierwszą nagrodę na festiwalach w Oberhausen, Atlanta, Baltimore oraz na Ann Arbor Film Festival i jest jednym z najważniejszych filmów w historii kina kobiet, a także jednym z 50 najważniejszych filmów animowanych ostatnich 50 lat według ASIFA.

Stany reprezentować będzie również Kathy Rose, która w swojej twórczości łączy animację z tańcem, inspirowanym sztuką japońską, teatrem nō i bunraku oraz tańcem buto. Zaproszony został także Eric Goldberg, animator związany zarówno z Warner Bros jak i Disney Studio, reżyser filmu „Pocahontas”, który będzie można obejrzeć na specjalnym pokazie w obecności autora. Widzowie Animatora będą mieli również okazję spotkać się z Raoulem Servais, urodzonym w 1928 roku, autorem kilkunastu filmów krótkometrażowych i pełnometrażowych, laureatem wielu nagród, m.in. na Festiwalu Filmowym w Wenecji, Cannes oraz w Annecy.

Atrakcją tegorocznej edycji festiwalu będzie z pewnością polska premiera wyprodukowanego m.in. przez Salmę Hayek filmu „Kahlil Gibran’s The Prophet”, zrealizowanego na podstawie książki Kahlila Gibrana przez plejadę gwiazd światowej animacji, m.in. Rogera Allersa – reżysera „Króla Lwa”, Irlandczyka Tomma Moore’a – dwukrotnie nominowanego do Oscara, laureatkę tej nagrody – Joan C. Gratz, Billa Plymptona, czy Michała Sochę.

Jak co roku ważnym elementem festiwalu będzie muzyka – zobaczymy filmy w towarzystwie muzyki granej na żywo oraz wysłuchamy koncertów w towarzystwie animacji. Festiwal otworzy „dIP” – performens audiowizualny autorstwa Jakuba Lecha i Bogumiła Misali, należących do interdyscyplinarnej formacji IP Group z Wrocławia. Wystąpią również Grzegorz Pleszyński z Jerzym Mazzollem i Sławomirem Szudrowiczem (projekt „Dźwięk buduje obraz”) oraz bracia Tkacze, czyli Mikołaj i Piotr, którzy w przestrzeni Kolektywu 1a zmierzą się z rodzinnymi napięciami przy pomocy sztuk audiowizualnych („Muzyka rysująca”). W Poznaniu wystąpi również brytyjski duet Sculpture. Performanse z ich udziałem to niecodzienna dawka muzyki elektronicznej oraz sztuki kinetycznej, satyrycznych rysunków, abstrakcyjnej animacji i audiowizualnych prac wykonanych techniką cut-up.

Jak co roku festiwalowym pokazom i koncertom towarzyszyć będzie program warsztatów i wykładów, a wśród nich: Naśladując Maxa Fleischera, czyli warsztaty tworzenia wideoklipu w technice animacji rotoskopowej z Yachem Paszkiewiczem, warsztaty animacji 3D w grach, filmie i reklamie z Krzysztofem Rusinkiem z Alchemiq Studio, warsztaty pisania o animacji z Adrianną Prodeus, Biuro Snów Zagubionych, czyli warsztaty peep boxów z Elżbietą Jeznach oraz Od idei do storyboardu – warsztaty z Damienem O’Connorem.
 
Specjalny program dla najmłodszych – Animator dla dzieci – przygotuje Centrum Sztuki Dziecka. Najmłodsi będą mieli okazję wziąć udział w warsztatach oraz pokazach filmów krótkometrażowych i pełnometrażowych. W ramach Nowości Ze Świata zostaną pokazane pełnometrażowe „Muminki”, reż. Xavier Picard oraz „Niezwykła przygoda Pima i Popa”, reż. Gioia Smid, a poza tym filmy duńskiego reżysera Jannika Hastrupa i znakomite animacje ze Słowacji.
– Mieliśmy w tym roku pewien problem, czarno-czarny motyw Animatora, który idealnie oddaje ideę festiwalu dla dorosłych, w naszym komunikacie byłby chyba zbyt czarny. Próbowaliśmy poszukać takich kolorów, które z tej mrocznej, groźnej, intrygującej i wciągającej przestrzeni zrobią coś, co będzie mieć choć cień optymistycznego przesłania – Ewa Obrębowska-Piasecka, rzeczniczka Centrum Sztuki Dziecka – Niespodzianka w odpowiedzi na propozycję dorosłego Animatora, czyli filmy z NRD to nasze filmy ze Słowacji, mamy nadzieję, że cześć z nich wciągnie najmłodszych widzów.
    
O tym, kto otrzyma statuetkę Złotego Pegaza i 45 000 zł nagrody – dowiemy się na ceremonii zamykającej festiwal. Wręczeniu nagród towarzyszyć będzie pokaz, zrealizowanych w konwencji czarnej komedii, filmów z „Psiej” serii Billa Plymptona, czyli „Guard Dog”, „Guide Dog”, „Hot Dog” i „Horn Dog”z muzyką Marcina Maseckiego.