.jpg)
.jpg)
Adam i Jadwiga Czartoryscy należeli do ostatniego pokolenia urodzonego i wychowanego w realiach ziemiańskiego świata, z całą jego obyczajowością i specyfiką, choć nie uczestniczyli w życiu politycznym czy publicznym pozostawili niezwykle interesującą kolekcję zdjęć i dokumentów.
Wraz ze śmiercią Jadwigi Czartoryskiej, autorki większości fotografii, do rąk ich wnuczki, Barbary Caillot-Dubus trafiły stare albumy, negatywy, dzienniki i wspomnienia: „Wszystkie fotografie i dokumenty z jednej szafy stały się elementem historycznej układanki. W ciągu trzech lat, z pomocą historyka Marcina Brzezińskiego, stworzyłam subiektywną opowieść fotograficzną o moich Dziadkach. Wybierałam te zdjęcia i teksty, które do mnie przemawiały, gdy widziałam w nich siłę, dużo emocji, przesłanie” – mówi Barbara Caillot-Dubus.
Wystawa stanowi część projektu „Adam i Jadwiga Czartoryscy” realizowanego przez ich wnuczkę Barbarę Caillot-Dubus i historyka Marcina Brzezińskiego. W ramach projektu powstała strona internetowa www.ajczartoryscy.pl, a w październiku 2013 ukazała się książka „Adam i Jadwiga Czartoryscy. Fotografie i wspomnienia”.
Wystawa jest kolejnym krokiem mającym na celu przybliżenie szerszej publiczności historii życia dwójki ludzi, wywodzących się z dwóch rodów „najjaśniejszej Rzeczypospolitej”, którzy pozostawili po sobie jedyne w swoim rodzaju świadectwo Photo Classeur.
Autorzy wystawy:
Barbara Caillot-Dubus (ur. w Paryżu), dzieciństwo i młodość spędziła we Francji i w Polsce (na Podhalu). Studiowała dziennikarstwo, kulturoznawstwo i języki obce. Podróżniczka zafascynowana etnografią. Odwiedza i fotografuje przede wszystkim kraje azjatyckie, dokumentuje odmienne kultury i zwyczaje. Została nagrodzona przez Jacques’a Chiraca za reportaż o misjach katolickich w Indiach. Od 1999 roku mieszka w Polsce. Od 2009 roku należy do Press Club Polska, od 2011 do Związku Polskich Artystów Fotografików. Za Theklę i jej chłopakowy świat otrzymała w 2010 roku nagrodę IBBY dla najlepszej książki dziecięcej roku.
Marcin Brzeziński, od lat zajmuje się losami polskiego ziemiaństwa, zgłębiając dzieje polskich rodów i ich rezydencji. Interesuje się starą fotografią i historią przedwojennej Warszawy. Współautor książek: Leliwici Tarnowscy (1996), Końskie – zarys dziejów (1998), Podolskie pisanki – historia albumu z kolekcji rodziny Belina-Brzozowskich (2012). W 2008 roku przygotował część fotograficzną wystawy Ex Collectione Dzikoviana. Zbiory hrabiów Tarnowskich z Dzikowa. Dwa lata później ekspozycję Nie mamy tu miasta trwającego – opowieść o pałacach przy Trakcie Królewskim, prezentowaną w Domu Spotkań z Historią
Bohaterowie wystawy:
Adam Czartoryski
Urodzony 16 stycznia 1906 w miejscowości Pełkinie, w dolinie Dolnego Sanu, w majątku należącym do Czartoryskich od końca XVIII wieku. Wraz z wybuchem I wojny światowej i zbliżającym się frontem rosyjskim Czartoryscy przyjmują zaproszenie Stadnickich i przeprowadzają się do Frainu (Vranov nad Dyjí) w południowo-wschodnich Czechach. Adam Czartoryski kończy studia na Uniwersytecie Poznańskim i rozpoczyna służbę wojskową. W 1937 poślubia Jadwigę Stadnicką i przejmuje majątki Głuszyna, Wiry i Babki koło Poznania. W 1939 bierze udział w kampanii wrześniowej, w tym w bitwie nad Bzurą. W maju 1942 przenosi się wraz z rodziną do Szczawnicy, gdzie zostaje nadleśniczym okolicznych lasów swojego teścia Adama Stadnickiego i dyrektorem zakładu zdrojowego; wstępuje do Armii Krajowej pod pseudonimem „Szpak” i obejmuje dowództwo placówki Szczawnica, gdzie w lipcu 1944 rozpoczyna „Akcję Burza”. Po wojnie zostaje na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu, gdzie w 1965 uzyskuje stopień naukowy doktora nauk przyrodniczych. Po przejściu na emeryturę mieszka wraz z żoną w ukochanym Kościelisku. Ostatnie 10 lat życia spędza w Warszawie. Umiera 11 czerwca 1998. Pochowany na starych Powązkach.
Odznaczony Krzyżem Walecznych, Krzyżem Zasługi z Mieczami, Krzyżem Armii Krajowej, Krzyżem Partyzanckim.
Jadwiga ze Stadnickich Czartoryska
Urodzona 26 maja 1913 w Nawojowej, majątku leżącym w dzisiejszym województwie małopolskim, w rodzinie Stadnickich, związanej z dwiema rezydencjami: Nawojową oraz malowniczo położonym nad rzeką Dyją zamkiem we Frainie (Vranowie). Interesuje się fotografią, kończy Wyższą Szkołę Handlową w Poznaniu oraz szkołę pielęgniarską Czerwonego Krzyża. W 1937 poślubia Adama Czartoryskiego, w kolejnych latach przychodzą na świat ich dzieci: Jerzy, Maria, Izabella i Jadwiga. W czasie wojny wstępuje do Armii Krajowej i przyjmuje pseudonim „Tuja”. Po wojnie pracuje w konsulacie amerykańskim w Poznaniu. Po prześciu na emeryturę mieszka wraz z mężem koło Zakopanego. Ostatnie lata życia spędza w Warszawie, gdzie umiera 28 grudnia 2009, zostaje pochowana obok męża.
Odznaczona Orderem Odrodzenia Polski Polonia Restituta, Krzyżem Armii Krajowej, Krzyżem Partyzancki.
Informacje dodatkowe:
wystawa była pokazywana w Warszawie w Domu Spotkań z Historią, w Krakówie w Domu Sapiehy, w Zakopanem w Willi Koliba-Muzeum Tatrzańskie, w Nowy Sączu w Muzeum, i w Muzeum Jarosławia.
Wystawa została wydrukowana w archiwalnej technologii Digigraphie®, firmy Epson. Transport wystawy zapewnia Wyłączny Partner Logistyczny Geodis.