Nie tylko o znaku Rodła – spotkanie z Tomaszem Lissowskim poświęcone Janinie Kłopockiej

Dla jednych – pomnik ze spiżu, postać historyczna, niezłomna bojowniczka o polskość Ziem Zachodnich i Północnych, działaczka Związku Polaków w Niemczech, bezskutecznie poszukiwana przez Gestapo. Biblioteka Raczyńskich zaprasza 8 maja na spotkanie poświęcone Jance Kłopockiej – twórczyni znaku Rodła.

“Janina Kłopocka to także wybitna artystka-graficzka, słuchaczka uczelni artystycznych w dwóch europejskich metropoliach, uczennica profesorów Ludwiga Bartninga i Władysława Skoczylasa, pokorna służka Sztuki, pilnie rozważająca zarówno prace mistrzów renesansu i impresjonizmu, jak i najnowsze tendencje w świecie artystycznym; przynajmniej jedno z Jej własnych dzieł ma przymiot nieśmiertelności…”
ze wstępu T. Lissowskiego “Janka Kłopocka – twórczyni znaku Rodła”
 
Janina Kłopocka ur. się 18 sierpnia 1904 r. w Koźminie. Rodzice w celach zarobkowych przenieśli się do Berlina. Tam Janina, w 1921 r. ukończyła liceum o profilu handlowym, a następnie podjęła studia w Berlińskiej Szkole Sztuk Plastycznych, które ukończyła w 1925 r. Studia artystyczne kontynuowała w Warszawie, grafikę u prof. Władysława Skoczylasa, rysunek u prof. Mieczysława Kotarbińskiego.   

Była działaczką Związku Polaków w Niemczech i autorką „Rodła” – znaku graficznego tej organizacji. W okresie okupacji działała w konspiracji. Zagrożona aresztowaniem przeniosła się do Częstochowy. W gruzach Warszawy przepadł jej bogaty dorobek artystyczny. Po wojnie działała na Opolszczyźnie. W dniu 3 wrześniu 1949 r. aresztowano ją i oskarżono o działalność nacjonalistyczną w grupie „Zadruga”. Więzienie opuściła w 1953 r. z ciężkim uszczerbkiem zdrowia. Zmarła 2 lutego 1982 r. w Warszawie. Jest pochowana w Oleśnie.

W pierwszej część książki, biograficznej, Jan Lissowski opublikował fragment nie opublikowanego artykułu z 1983 r. „Młodość autorki Rodła” pt. Ich Heisse Klopocka!. Tomasz Lissowski w rozdziałach: W Konspiracji, Czesław Machaj Opowiada i „Kadra” i „Zryw” w Powstaniu odsłania kulisy wojennej i powojennej konspiracji i losów ich bohaterów. W rozdziale Misja w Oleśnie wykorzystano fragment artykułu Janki pt. „Takie były początki” opublikowanego w „Głosie Olesna” 7(1972), s.112-117. Jan Lissowski podsumowująco pisze rozdziały Warszawa 1957-1970 i Sztandar
z Rodłem. W opracowaniu Krzysztofa Kłopockiego znalazło się Drzewo genealogiczne Rodu Kłopockich oraz Kalendarium, życia i twórczości Janiny Kłopockiej.

W części drugiej pt. „Twórczość” opracowanej przez Martę Lissowską przedstawiono prace artystyczne (akwarele, pastele), graficzne (litografie, sucha igła, drzeworyty, linoryty), rysunki wykonane tuszem, ołówkiem, temperą. Na koniec pokazano reprodukcję arkusza znaczków pocztowych z Rodłem wyemitowanym przez Pocztę Polską w 1972 r. drukowanym rotograwiurą.

Książkę kończy rozdział „Podziękowania” Krzysztofa Kłopockiego odsłaniający kulisy powstania książki oraz funkcjonowania stowarzyszenia, którym autor kieruje.

Książka zasługuje na uwagę: bibliofilów, miłośników grafiki i miłośników historii Polski. W książce, jak w soczewce, poprzez ukazanie losów Janiny Kłopockiej możemy prześledzić losy Polaków w Niemczech i w Polsce w XX wieku.
Kazimierz Krawiarz

Spotkanie odbędzie się 8 maja (godz. 18.00) w sali nr 5 Biblioteki Raczyńskich. W spotkaniu weźmie udział również Prezes Stowarzyszenia Rodu Kłopockich – Krzysztof Kłopocki. Współorganizatorem spotkania są Wielkopolskie Towarzystwo Przyjaciół Książki i Stowarzyszenie Rodu Kłopockich.